هشتاد و ششمین جلسه شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان مرکزی روز پنجشنبه مورخ 24/03/1403 ساعت 7:30 صبح به ریاست جناب آقای دکتر مخلص الائمه، استاندار محترم و رئیس شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان و با حضور جناب آقای دکتر برومندی معاونت محترم امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی و جناب آقای دکتر بیکی رئیس محترم اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک بعنوان دبیر شورا و همچنین سایر اعضای شورای مذکور در محل سالن جلسات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک به شرح دستور کار یاد شده تشکیل گردید.
*در این جلسه جناب آقای دکتر بیکی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک و دبیر شورا تحت عنوان نطق پیش از دستور مواردی به شرح زیر ارائه نمودند.
ایشان فرمودند: شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی براساس قوانین، هرماه حداقل یکبار تشکیل جلسه می‌دهد و با توجه به قرارگرفتن در هفته جهادکشاورزی و حضور میهمان ویژه جلسه، موضوعات این نشست پیرامون مسائل و مشکلات بخش کشاورزی و فعالان این بخش درنظر گرفته شده است.
آقای بیکی ابراز داشتند: امروز دنیا به سمت و سوی کشاورزی نوین رفته و بحث بهره‌مندی از ظرفیت گلخانه‌ها به ویژه گلخانه‌های هیدروپونیک (کشت در آب) در اولویت قرار گرفته است، اما کشور ما با این موضوع هنوز بیگانه است و در گرفتاری فضای باز کشاورزی به سر می‌برد، این در حالیست که کشوری همانند هلند با وسعتی معادل یک سوم استان فارس، این صنعت به حدی رشد کرده که به دومین صادر کننده محصولات کشاورزی ( بعد از امریکا با ۲۷۰ برابر زمین زراعی) و فقط با ده هزار هکتار انواع گلخانه، تبدیل شده است.
ایشان افزودند: در این راستا ضرورت دارد متولیان بخش کشاورزی با برنامه‌ریزی های اجرایی، بسترهای عبور ایران از کشاورزی سنتی را فراهم سازند.
آقای بیکی با اشاره به دستورکار نخست جلسه فرمودند: طبق ارزیابی‌های انجام شده از عملکرد شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی و نظر به اینکه این شورا دردآشنا و مشرف به چالش‌های فعالان اقتصادی است به عنوان بهترین مرجع پایش فضای کسب و کارهای استانی، مورد بهره‌گیری اطلاعاتی قرار می‌گیرد.
دبیر شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان افزودند: مطابق شاخصهای ارزیابی وزارت کشور در رابطه با عملکرد شوراهای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی، این شورا در استان مرکزی در سال ۱۴۰۲ با اختلاف بسیار ناچیز در رتبه سوم کشور قرار گرفت.
ایشان توضیح دادند: همچنین صعود ۱۲ پله‌ای در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۱ از دیگر دستاوردهای این شوراست و علیرغم اینکه شوراهای گفت وگوی کشور میانگین رشد کیفی ۱۷درصدی را از خود نشان می‌دهند، شورای استان مرکزی این رشد میانگین را همراه این صعود ۱۲ پله‌ایِ مضاعف به ثبت رسانده است.
آقای بیکی بیان نمودند: در گزارش وزیر کشور به دکتر مخبر سرپرست محترم ریاست جمهوری، در سال ۱۴۰۲ شوراهای گفت وگوی استانی ۲۸۶جلسه برگزار کرده‌اند که حاصل آن ۱۹۱۶مصوبه بوده است و کمک بزرگی به رفع موانع تولید می‌نماید. از این تعداد، ۲۹۷ مصوبه در رابطه با پیشنهادهای ملی بوده که در برخی خوشبختانه موارد به اصلاح قانون منجر شده است و ۱۶۱۹ مصوبه استانی نیز به دست آمده است. شوراهای استانی ۱۶۵دستاورد قطعی داشته که بسیاری از این مصوبات به مرحله اجرا رسیده است. به گزارش وزیر محترم کشور بیشترین دستاورد به ترتیب به خراسان رضوی، مرکزی، اصفهان و البرز مربوط می‌باشد که حاکی از همراهی دولت و بخش خصوصی با یکدیگر است.
آقای بیکی در رابطه با دستورکار دوم جلسه و با اشاره به مشکلات فعلی کشاورزان و باغداران اظهار داشتند: گلخانه‌داران هنوز با معضل تأمین سوخت دست در گریبانند، در صدور پروانه احداث گلخانه و تامین برق دچار دست اندازهای اداری هستند و با دانش فنی روز و کشاورزی نوین فاصله زیادی دارند.
ایشان افزودند: همه چیز دلالت بر این دارد که وزارت جهادکشاورزی در افزایش و توسعه گلخانه‌ها مصمم است اما متأسفانه برخی ابلاغیه‌های دستگاه‌های نظارتی و راهبردهای دستگاه‌های اجرایی با این امر مغایر است. به طور کلی میتوان گفت برخی قوانین و مقررات دستگاه‌های اجرایی با سیاست توسعه گلخانه‌های وزارت جهادکشاورزی مغایر است.
رئیس اتاق بازرگانی و دبیر شورای گفت وگوی استان تأکید کردند: مادامی که این مقررات و قوانین در تناقض با سیاست توسعه گلخانه‌ای باشند، چالش‌های این مسیر قابل رفع نیست و برای این امر نیازمند همکاری و مساعدت همه جانبه دستگاه‌های دولتی و همچنین پرهیز از تضاد و تناقض قوانین موضوعه است.
*آقای جلالوندی رئیس کمیسیون آب، کشاورزی و محیط زیست اتاق بازرگانی اراک فرمودند: پیشنهاد می‌شود مزارع مشاعی که برای استعلام آب دچار مشکل هستند، با مشارکت و رضایت شرکا اقدام نمایند.
ایشان افزودند: در ارتباط با پروانه بهره‌برداری، کنتورهای برق هوشمند هستند و قابلیت برنامه‌ریزی دارند و شرکا با هماهنگی یکدیگر می‌توانند مبادرت به استفاده از کنتور نمایند.
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ابراز داشتند: بعضی از شهرستان‌های استان مانند خنداب و شازند در حوزه محصولات باغی و افزایش تولید و حتی صادرات بسیار ظرفیت بالایی دارند و مصرف آب آنها نیز با گلخانه‌ها برابری می‌کند، لذا اگر وزارت جهادکشاورزی مساعدت کند و مانند گلخانه‌ها از باغداران حمایت نماید میتوان به اتفاقات خوب در این راستا امیدوار بود.
آقای جلالوندی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به فعالیت چاه‌های غیرمجاز بیان نمودند: این امر نیازمند نگرش جدی و حتی برخوردهای قانونی است که انتظار می‌رود تصمیم‌گیران دولتی در این زمینه اقدام کنند.
*آقای ابراهیمی نماینده مردم شریف اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی فرمودند: آب و انرژی دو مقوله ای است که در بخش کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد و چالش‌های این حوزه باید مورد چاره‌اندیشی قرار گیرد. از آنجا که ارتزاق ۲۰میلیون نفر از این بخش تأمین می‌شود هرگونه قصور و کم کاری در این بخش باید مورد پیگیری و برخورد جدی واقع شود.
ایشان بیان داشتند: اکنون کشت‌های گلخانه‌ای از جایگاه بالایی در سراسر دنیا برخوردار است اما در کشور ما هنوز در این موضوع نقصان هایی وجود دارد.
آقای ابراهیمی با اشاره به اینکه ۱۱کرسی مجلس این دوره به افراد متخصص در بخش آب و کشاورزی اختصاص یافته اظهار داشتند: این فرصت مغتنمی است که می‌تواند راهگشای معضلات این حوزه باشد. ایشان بر هدفگذاری توسعه گلخانه‌ای و ایجاد و افزایش شهرکهای گلخانه‌ای تأکید کردند.
آقای ابراهیمی ظرفیت استان مرکزی و شهر اراک را به لحاظ تولیدات باغی و وجود باغات بسیار حائز اهمیت عنوان کردند و افزودند: حفظ این موهبت باید مورد عنایت قرار گیرد.
*آقای جمالیان نماینده مردم شریف اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی فرمودند: امروز دنیا به سمت کشت هیدروپونیک هدایت شده تا بهره‌وری افزایش یابد اما کشور ما هنوز درگیر مشکلات اولیه‌ای همچون تأمین انرژی گلخانه‌هاست.
ایشان افزودند: عدم تناسب تعداد گلخانه‌ها با وسعت کشور پهناور ایران حکایت از فقدان بهره‌گیری از فرصت‌های موجود در این راستا دارد. اکنون که اثبات شده بازدهی گلخانه‌ها ۱۰برابر کشت در زمین و خاک است باید برای مانع زدایی در ایجاد و بهسازی وضعیت گلخانه‌ها برنامه‌ریزی جدی صورت پذیرد.
آقای جمالیان تصریح کردند: رفع موانع در این زمینه و همچنین صدور مجوزها و حرکت به سوی تسهیل در صادرات باید در دستورکار قرار گیرد.
ایشان با اشاره به رتبه پنجم استان مرکزی در احداث گلخانه‌ها فرمودند: این آمار نباید باعث غرور شود و ادامه مسیر توسعه گلخانه‌ها همچنان از ضروریات است.
*آقای دکتر برومندی معاونت امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی فرمودند: بخش کشاورزی از بخش‌های مؤثر در اقتصاد است و سالانه بیش از ۶میلیارد دلار درآمد ارزی از محل صادرات این بخش عاید کشور می‌شود.
ایشان افزودند: ۵۰درصد این میزان به صادرات محصولات باغی اختصاص دارد. امروز ۱۲۵میلیون تن صادرات بخش کشاورزی را شاهد هستیم ضمن اینکه هم تولیدات کشاورزی دانش‌بنیان شده و هم الگوی کشت مناسب به کشاورزان ارائه شده و تحقیقات هم در این بخش به جایگاه واقعی خود نزدیکتر گشته است.
آقای برومندی بیان نمودند: بخش کشاورزی ۳میلیون هکتار باغ، ۲۸هزار گلخانه، قریب به ۴۰۰هزار هکتار کشت گیاهان دارویی و ۲۶میلیون تن انواع محصولات را در دل خود جای داده است. ۳۲محصول باغی کشور رتبه‌های اول تا هشتم در دنیا را از آنِ خود کرده‌اند و کشور ما بجز در حوزه تولید ۴ محصول گرمسیری شامل موز، انبه، نارگیل و آناناس(که وارداتی است) در بقیه محصولات مازادمصرف دارد و البته برای توسعه کشت محصول برنامه‌ریزی‌های جدی شده است.
معاون باغبانی وزارت جهادکشاورزی اظهار داشتند: استان مرکزی به لحاظ کشت گل و گیاهان زینتی بسیار مستعد است و باید برای بهبود شرایط در این حوزه گام‌های اساسی در کشور و استان برداشته شود تا ایران از سهم بیشتری که شایسته آن است در صادرات این محصول برخوردار شود. آقای برومندی کشاورزی را ضامن امنیت غذایی دانستند که در همه دنیا به آن توجه می‌شود.
ایشان از تهیه لایحه نظام جامع باغبانی کشور با همکاری بخش‌های تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و مراکز عالی و بخش خصوصی خبر دادند که تصمیم‌گیری و تدوین قانون در این رابطه از سوی دولت به مجلس ارائه می‌شود. شناسنامه‌دار کردن باغات را از لازمه‌های عبور از باغداری سنتی عنوان کرد.
آقای برومندی با بیان اینکه در عصر حاضر ذائقه دنیا و سازوکارهای تجاری و صادراتی تغییر کرده تأکید کردند: درج شناسه تولید برای محصولات صادراتی یک الزام است و معتقدم این شناسه گذاری برای محصولاتی که در داخل عرضه می‌شود هم باید نهادینه شود.
ایشان در پایان خاطرنشان ساختند: هم اینک از سه میلیون هکتار باغات کشور، یک میلیون هکتار فرسوده است که می‌طلبد مورد اصلاح، بازسازی و جایگزینی قرار گیرد.
* جناب آقای دکتر مخلص الائمه استاندار محترم و رئیس شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان مرکزی در بخش پایانی این جلسه با اشاره به وضعیت استان در بخش‌های مختلف اقتصادی فرمودند: در سال گذشته تحقق ۱۷۸درصدی در اشغالزایی را شاهد بودیم که به موجب آن، کسب رتبه دوم کشوری برای استان محقق شد.
ایشان افزودند: در زمینه پایش محیط کسب و کار هم استان برای چندمین سال متوالی به رتبه نخست دست یافت. علاوه بر این؛ به لحاظ جذب تسهیلات تبصره ۱۸ جزو ۵ استان اول هستیم.
رییس شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان ابراز داشتند: به منظور حذف فشار صنعت بر منابع آبی، بازچرخانی پساب در دستورکار قرار گرفت و عملیاتی شد. در همین راستا ۱۶ استان کشور از جمله استان مرکزی در فروردین ماه جاری قراردادی برای بازچرخانی پساب با حضور شهید آیت‌اله رییسی منعقد کردند. ایشان از ۳۰هزار میلیارد سرمایه‌گذاری در بخش بازچرخانی پساب استان خبر دادند و آن را قابل توجه دانستند.
آقای مخلص الائمه تأکید کردند: با وجود حمایت‌های ویژه در تأسیس گلخانه‌ها از سوی دولت هنوز در ایجاد شهرکهای گلخانه‌ای شرایط مطلوبی نداریم.
ایشان با بیان اینکه پشتیبانی از صادرات با حمل و نقل هوایی محور توجه استان است بیان نمودند: تدابیر خوبی در این زمینه اتخاذ شده است، ضمن اینکه پارک لجستیک که مجوز آن دریافت شده است هم به تقویت صادرات در استان کمک شایانی می‌نماید.
به دلیل ضیق وقت و عدم زمان کافی برای ارائه دستور جلسه سوم با موضوع بررسی شاخصهای پایش ملی محیط کسب و کار ایران با تمرکز بر استان مرکزی در گزارش زمستان 1402، این دستور کار به جلسه آتی شورا موکول گردید.